Rút tỉa chân hương nhang, bao sái ban thờ trước dịp Tết Nguyên Đán

Trong phong tục thờ cúng, việc rút tỉa chân hương nhang, lau dọn ban thờ hay theo Phật học còn gọi là Bao Sái được thực hiện khi gia chủ thấy ban thờ, bát hương đã có nhiều chân hương và đặc biệt là trước mỗi dịp Tết Nguyên Đán. Điều quan trọng khi thực hiện việc này là phải làm một cách thành tâm, nghiêm chỉnh và đúng bài bản.

Nên rút tỉa chân hương nhang vào lúc nào là phù hợp?

Đại đa số chung người dân Việt Nam sẽ chờ đến dịp cuối năm để rút tỉa chân hương nhang (Bao Sái), trong khoảng từ ngày 23 tháng chạp trở đi. Tuy nhiên, với những nhà thắp hương hàng ngày, việc tỉa chân hương nhang không nhất thiết phải chờ đến dịp gần Tết Nguyên Đán, chúng ta hoàn toàn có thể chọn một ngày cát lành trong năm để lau dọn, tỉa bớt chân nhang khi bát hương đã đầy hoặc có thể làm định kì hàng tháng hoặc hai đến ba tháng một lần để giữ mỹ quan, giúp ban thờ sạch sẽ, sáng sủa cũng như phòng chống nguy cơ gây hỏa hoạn mà không lo phạm kị Thần linh.

Tại sao phải lau dọn ban thờ, tỉa chân hương nhang thường xuyên?

Lau dọn nơi thờ cúng, bao sái ban thờ là để thể hiện sự thành kính với các bậc Thần Phật và lòng thành tâm, hiếu nghĩa với những người thân đã khuất. Trong đó, tỉa chân hương là việc quan trọng nhất trong dọn dẹp ban thờ. Việc để bát hương quá đầy khiến những nén hương tiếp theo không chạm được tới tro của bát hương, các chân hương chồng chéo lên nhau, khiến việc thắp hương không còn ý nghĩa.

Ngoài việc để bát hương đầy ban thờ nhanh bụi bẩn, chân hương cao còn giống như cái cột che khuất di ảnh, tượng thờ, hiểu theo ý nghĩa tâm linh tựa như Thần linh, Gia tiên bị “che mắt” gây cản trở việc soi xét chứng kiến sự thành tâm của gia chủ, đây là việc gây bất kính.

Xét theo góc độ mỹ quan, ban thờ thanh tịnh, trang nghiêm, gọn gàng thể hiện cái tâm chăm chút của người thờ cúng, gây thiện cảm với người nhìn.

Cách lau dọn ban thờ

Trước khi lau dọn bao sái ban thờ người thực hiện phải tắm rửa sạch sẽ, xúc miệng nước thơm, sau đó thắp một nén hương khấn xin phép Thần linh, Gia tiên tạm lánh sang nơi khác để gia chủ lau dọn mà không lo làm ảnh hưởng đến các bậc bề trên.

Chuẩn bị khăn sạch, nước pha rượu gừng hoặc nước thơm từ các loại thảo mộc, rồi dùng khăn nhúng nước đó mà lau dọn. Chú ý lau dọn từ cao rồi mới xuống thấp. Nên sử dụng khăn mềm lau chùi để tránh làm xước, bay màu sơn bề mặt ban thờ cũng như tượng, di ảnh. Đối với các đồ thờ bằng đồng thì không nên lau bằng rượu, cồn hoặc hóa chất để tránh làm cho đồng bị phản ứng gây ô- xi hóa, han rỉ thành màu xanh, hoặc nhanh bi xỉn màu mất đi độ sáng bóng ban đầu.

Trong khi lau dọn cần tránh việc di chuyển bát hương, để bát hương ở nguyên vị trí ban đầu dùng khăn sạch nhúng rượu gừng cho thơm, lau từ trên miệng bát hương trở xuống. Nếu khi lau chẳng may bát hương bị xê dịch thì gia chủ không nên lo sợ, cứ làm bình thường sau đó sửa sang đặt lại bát hương về vị trí cũ, rồi thắp hương khấn xin bề trên tạ lỗi.

Khi sắp xếp ban thờ xong xuôi, gia chủ dâng đồ cúng lễ lên để tạ Chư Phật, Thần Linh, Gia Tiên. Vật phẩm dâng cúng phải dùng đồ lễ thanh tịnh, sử dụng hương nhang sạch, nước tinh khiết, đèn, nến, hoa quả tươi.

Tỉa chân hương nhang thế nào cho đúng cách?

Khi rút tỉa chân Hương (nhang) gia chủ nên rút từng chút một, nhẹ nhàng ,bình tâm cho tơi khi bát hương còn lại số chân hương lẻ ( ví dụ như 3,5,7,9 ) nhưng thường thì mọi người để lại 3 chân hương là đủ, với hàm ý lưu giữ lại lộc tồn.

Các chân nhang đã tỉa đem hóa thanh tro, tro đem rải ngoài sông hồ nơi có nguồn nước lưu thông hoặc để bảo vệ môi trường mọi người đem vùi tro tại các gốc cây lớn. Cần lưu ý không được vứt chân nhang hoặc các đồ thờ cúng vào thùng rác, những nơi ô uế, đây là điều tối kị.

Thay tro cho bát hương

Sau khi rút tỉa chân nhang (Bao Sái), nếu bát hương còn đầy tro thì gia chủ dùng thìa lấy bỏ bớt, hoặc tro vơi thì mua tro sạch được đốt từ rơm nếp đổ thêm vào bát hương. Nguyên tắc tro chỉ cần đầy 2/3 bát hương là được.

Trừ khi gia chủ có ý định bốc bát hương khác mới sử dụng tro mới hoàn toàn, còn nếu là lau dọn định kì tuyệt đối không được dốc hết tro cũ trong bát hương đem bỏ.

Văn khấn trước khi lau dọn ban thờ

Nam Mô A Di Đà Phật ( 3 lần )

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Ngọc Hoàng Thượng Đế, Hoàng Thiên Hậu Thổ, Ngũ Phương Ngũ Thổ, Long Mạch Thổ, Thần Đông Trù Tư Mệnh Tảo Phủ Thần Quân.

Con kính lạy các Cụ gia tiên tiền tổ, chư vị Tiên Linh.

Tín chủ con là:…………………… ngụ tại…………………………

Hôm nay là ngày: …………………………… con xin phép được bao sái lại ban thờ gia tiên cho sạch sẽ, mong chư vị Phật Thánh, các cụ gia tiên tiền tổ, chư vị tiên linh chấp thuận.

Cúi xin các vong linh gia tiên tạm lánh sang nơi khác cho tín chủ con thực hiện công việc. Xong xuôi sạch sẽ con lại kính mời chư vị tiên linh về ngự tại đây.

Nam Mô A Di Đà Phật ( 3 lần )